Koç Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Dr. Öğt. Üyesi İlker Kayı liderliğinde organize edilen “Toplum Sağlığı Gönüllüleri: Temel sağlık eğitimleri” ile bu ay Adıyaman’daydı. Yıkıcı Şubat depreminin etkilediği illerde organize edilen eğitimler, toplum sağlığı gönüllüleri tarafından gerçekleştiriliyor. Gönüllüler arasında Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencileri de yer alıyor. Gönüllüler, bu ay Adıyaman Umut Kent’te yaşamlarını sürdüren depremzedeler ile bir araya gelerek, temel sağlık eğitimi verdi. Dr. Öğt. Üyesi İlker Kayı eğitim sonrası deprem bölgesindeki gözlemlerini sizler için yazdı:
Temmuz ayı içinde Toplum Sağlığı Gönüllüleri Projesi kapsamında Adıyaman Umut Kent’de Gönüllü olarak seçilen grubun eğitici eğitimlerini tamamlamak üzere tıp fakültesi öğrencilerinin de aralarında yer aldığı bir eğitici ekibi olarak Adıyaman’daydık. Vehbi Koç Vakfı (VKV) ve Koç Üniversitesi iş birliği ile gerçekleşen Toplum Sağlığı Gönüllüleri projesi, Umut Kentlerde yaşayanların toplum sağlık gönüllüleri aracılığıyla sağlık ihtiyaçlarının sürekli izlenmesi, sağlık eğitimleri yoluyla sağlık okuryazarlıklarının yükseltilmesi, psikososyal destek sunulması ve hizmete erişimin kolaylaştırılmasını amaçlıyor.
Bu kapsamda ilk aşaması Hatay’da başladıktan sonra projemiz Adıyamanla devam ediyor. Mart ayında düzenlediğimiz proje tanıtım etkinliğinin ardından Adıyaman’da eğitici eğitimleri de tamamlanmış oldu. Eğitim sırasında katılımcılardan aldığımız sorular ve yerel ihtiyaçlar hakkında yapılan konuşmalar, kentlerin farklı sorun ve ihtiyaçlara sahip olduğunu gösterdi. Bazılarında ana çocuk sağlığı ile ilgili ihtiyaçlar ön planda iken bazılarında bunlara ek olarak enfeksiyonlardan korunma konuları dikkat çekiyordu.
Adıyaman Yerel Proje Koordinatörümüz, Psikolog Elif Erdoğan projeye dâhil olduktan sonra 11 kişiden oluşan Toplum Sağlığı Gönüllüleri ekibini kurdu ve Haziran ve Temmuz ayları içerisinde gönüllülere, projemizin danışma kurulunda olan Doç Dr. Ceren Acartürk süpervizyonunda “Kendine Yardım ve Fazlası Psikososyal Destek Eğitimi”ni tamamladı. Sonrasında 9-11 Temmuz tarihleri arasında, projenin danışma kurulu üyelerinden Halk Sağlığı Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Sibel Sakarya ve Hemşirelik Fakültesi’nden Prof. Dr. Fahriye Oflaz ve Tıp Fakültesi beşinci sınıf öğrencilerinden Senanur Ademoğlu, Sevde Ödemiş ve İrem Yaşar ile birlikte Adıyaman Umut Kent’de eğitici eğitimlerini gerçekleştirdik.
Öğrencilerimizin de sunumlarda görev aldığı üç günlük eğitim süreci boyunca gönüllülere; Sağlığın Belirleyicileri, Sağlık ve Hastalık Temel Kavramlar, Hijyen ve Enfeksiyonlardan Korunma, Bebek ve Çocuk Sağlığı, Üreme ve Ana Sağlığı, Temel İlk Yardım, Etkili İletişim başlıklarında sunumlar yaptık ve eğitimin son gününde de gönüllülere Toplum Sağlık Gönüllüsü sertifikalarını dağıtarak bir sonraki aşamaya geçiş yapmış olduk. Öğrencilerimiz ilk yardım ve çocuk sağlığı konularını son derece canlı ve katılımcı şekilde sundular. Özellikle Heimlich manevrasının en çk merak edilen konu olduğu gözlenirken, eğitim sırasında sahnede gönüllülerle uygulama yaparak neşeli ve bir o kadar da başarılı bir eğitim oturumu sağladılar.
Eğitim boyunca katılımcıların ilgisi ve motivasyonları yüksekti. Soru sormaktan çekinmeyen ve her fırsatta kente daha fazla neler yapabileceklerini sorgulayan bir grupla karşı karşıyaydı. Konuların akışı sırasında anlık olarak ortaya çıkan fikirleri değerlendiren Yerel Koordinatörümüz Elif Erdoğan, Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezi (KETEM) ile bağlantıya geçerek Toplum Sağlığı Gönüllülerinden ilgili kriterleri sağlayanlar için meme ve rahim ağzı kanserleri için taramadan geçebileceği randevularını almıştı bile. Nitekim, eğitimden bir sonraki hafta gönüllülerimiz KETEM’e gittiler ve gerekli taramalarını yaptırdılar. Kendi deneyimlerinden hareketle Umut Kent’deki diğer sakinlerin debu hizmetten faydalanabilmesi için KETEM’e ait bir sağlık tırının Umut Kent’e getirilmesi ve Toplum Sağlığı Gönüllüleri aracılığıyla kentteki kadınların taramalarının yapılmasını çalışma planlarına eklediler.
Adıyaman’da öğretim üyeleri olarak öğrencilerle birlikte olma fırsatını değerlendirmek üzere, programımıza sosyal bir etkinlik ekleyerek Nemrut Dağ Milli Parkı’nı ziyaret de ettik. Kommagene kralı Antiochos tarafından dağın doğu ve batı teraslarında inşa edilen tanrı heykelleriyle birlikte bir gün batımını paylaşarak eğitimin son gününe keyifli bir geçiş yapmış olduk. Konteyner kentte yaşamanın zorluklarına karşın grubun motivasyonu bir sonraki eğitici eğitimi için bizim motivasyonumuzu da arttırmış oldu. VKV’nin desteği ile hayata geçen projemiz öğrenciler ve öğretim üyelerinden aldığı destekle Umut Kentlerde sağlık farkındalığını yaymaya devam edecek.
Dr. Öğt. Üyesi İlker Kayı
